„Grbavica”, Jasmila Žbanić – BOŚNIA I HERCEGOWINA, CZ. 5

przez Kulturalny Nihilista

Esma (Mirjana Karanović) jest samotną matką. Razem z 12-letnią córką, Sarą (Luna Zimić Mijović), mieszka w Sarajevie, w pogrążonej złą sławą dzielnicy Grbavica, która w czasie wojny była bastionem bośniackich Serbów. Mimo upływu lat, Esma wciąż nie radzi sobie z traumą po tamtych wydarzeniach, a wciąż powoli podnoszący się kraj ma niewiele do zaoferowania. Jedynie czasem, ze sporą grupą innych kobiet w różnym wieku, stawia się na urzędowym spotkaniu, by tam wysłuchać żali innych, stłumić swój własny ból i odebrać przydzielone jej pieniądze. Tym bardziej, że te są w tej chwili bardzo potrzebne – Esma obiecała córce, że ta pojedzie na szkolną wycieczkę.

Sara jest dzieckiem wojny. Urodziła się w czasie jej trwania i od dziecka samotnie wychowywana była przez matkę. Jej ojciec, zgodnie z zapewnieniami rodzicielki, był szahidem, muzułmańskim męczennikiem, zamordowanym na linii frontu przez Serbów. Z taką wiedzą i dumą z nieznanego ojca-patrioty Sara kroczy przez szkolne życie, poniżana przez koleżanki, które nie wierzą w jej historię. Jedyne wsparcie odnajduje w Samirze (Kenan Ćatić), koledze ze szkoły, którego ojciec też był szahidem.

Upływające dni mijają rodzinie na narastających kłótniach. Esma dostaje pracę jako barmanka w klubie, gdzie nawiązuje bliższą, niezobowiązującą znajomość z ochroniarzem szefa, tak jak ona biorącym udział w identyfikacjach zwłok z masowych grobów, by odnaleźć ojca. Ich koleżeńska relacja budzi niesmak w nastolatce, tym bardziej, że jej matka wciąż nie dostarczyła do szkoły ani pieniędzy na wycieczkę, ani dokumentu potwierdzającego udział jej ojca w obronie Bośni, a do tego każdą noc, gdy Esma jest w pracy, Sara musi spędzaj pod opieką znienawidzonej przyjaciółki matki. W momencie, gdy kobieta przychodzi do szkoły i wpłaca całą potrzebną na wycieczkę kwotę, zamiast przynieść zaświadczenie i ubiegać się o zniżkę, w dziewczynie pęka potrzeba dowiedzenia się kim naprawdę był jej ojciec, świadoma, że Esma, podobnie jak cała Grbavica, nosi w sobie jakieś ciężkie, niewypowiedziane tajemnice.

Mirjana Karanović i Luna Zimić Mijović w filmie Grbavica, Jasmila Žbanić, Bośnia i Hercegowina/Chorwacja/Austria/Niemcy 2006

Film „Grbavica”, bośniackiej reżyserki Jasmili Žbanić, w historii jednej rodziny przedstawia tak naprawdę losy tysięcy bośniackich kobiet. Obraz zrealizowany w 2006 roku, bez zbędnych upiększeń, pokazuje surowy świat Sarajewa, od 10 lat wstającego z kolan, tak jak cały kraj i jego mieszkańcy. Wszystkie kobiety spotykające się w wielkiej sali, tak młode, jak i stare, przeżyły coś, co do dzisiaj odciska w nich swoje piętno i dopiero kolejne tragiczne wydarzenia sprawiają, że zaczynają mówić, pozwalając potokom słów wychodzić z siebie. Szczególnie w Grbavicy, zdobytej przez bośniackich Serbów, gdzie utworzony został obóz dla jeńców. Obóz, który stał się miejscem katorgi wielu kobiet i z którego wiele z nich wyszło w ciąży lub już z małym dzieckiem na rękach – owocem gwałtu dokonanego przez nieznanego żołnierza.

Jasmila Žbanić przedstawiając losy Esmy i Sary, przedstawia tak naprawdę wielki problem, z jakim borykała się Bośnia i Hercegowina. Wiele bośniackich kobiet straciło na wojnie mężów, skromna renta, wypłacana w różnym stopniu, była niewystarczalna, a o dobrą i bezpieczną pracę było ciężko. Do tego dochodzą różnice etniczne, narodowościowe i religijne, które razem z końcem wojny miały zostać zagrzebane, a zamiast tego wybuchły stłumionym płomieniem. Z taką atmosferą trudno o normalne życie, a najbardziej wszystko uderza, jak zwykle, w najmłodszych uczestników wydarzeń.

Tytuł: Grbavica
Tytuł oryginału: Grbavica
Reżyseria: Jasmila Žbanić
Scenariusz: Jasmila Žbanić
Kraj produkcji: Bośnia i Hercegowina/Chorwacja/Austria/Niemcy
Rok produkcji: 2006

Kadry pochodzą z filmu:
- "Grbavica", Jasmila Žbanić, Bośnia i Hercegowina/Chorwacja/Austria/Niemcy 2006

0 komentarz
1

Podobne posty

Zostaw komentarz